Kulak genel olarak dış,orta ve iç kulak olmak üzere 3 bölümde incelenir. Her bölümün hastalıkları bazen ameliyatla tedavi edilir. Ancak kulak ameliyatları çoğunlukla orta kulak hastalıklarında yapılır.
Orta Kulak Ameliyatları Hangi Durumlarda Yapılır:i
Orta kulaktaki ameliyatlar genellikle orta kulak iltihaplarında yapılır. Akut orta kulak iltihapları genellikle ilaçla tedavi edilsede kronik orta kulak iltihaplarında sıklıkla cerrahi tedaviye başvurulur. Orta kulak iltihabı dışında bazen tümör veya travma gibi durumlarda da ameliyat gerekebilir.
Ne Tür Ameliyatlar Yapılır:
Orta Kulak iltihapları için küçük girişimler ya da büyük ameliyatlar yapılabilir. Ameliyatları şu şekilde sınıflandırabiliriz:
- Kulak Zarı Çizilmesi (Parasentez): Genellikle akut ya da seröz orta kulak iltihabı için yapılır.
-Kulağa Tüp takılması: Tüp takılması işlemi seröz orta kulak iltihabı için yapılır.
-Miringoplasti: Kulak zarı tamiri anlamına gelir.
-Timpanoplasti:Orta kulaktaki iltihabı temizleyip, hasar gören kemikçiklerin işitmeyi iletecek duruma getirilmesi işlemidir.
-Mastoidektomi:Orta kulak boşluğunun arkasındaki kemik içinede iltihabın yayıldığı durumlarda bu kemiğin içinide açmak ve iltihabı temizlemek işlemidir. Kemiğin ne kadar açıldığına göre modifiye radikal ya da radikal mastoidektomi şeklinde sınıflandırılabilir. Radikal mastoidektomi de işitme feda edilerek iltihap temizlenmeye çalışılır.
Hangi Durumlarda Ameliyat Gereklidir:
Kronik orta kulak iltihabı bazen hastaya çok rahatsızlık vermeden pasif olarak kalır. Bu tür durumlarda her zaman ameliyat tercih edilmez. Ancak işitme kaybının ilerlediği, iltihabın çevre dokulara yayıldığı ve komplikasyon oluşturduğu vakalarda tedavi seçeneği ameliyat olmalıdır. Orta kulak iltihaplarında tedavinin kesinlikle ameliyat olduğu bir durum ' kolesteatom' dur. Kolesteatom orta kulakta küme yaparak büyüyen ve kemiği eriterek çevre dokulara yayılma yapan cilt ve epitel birikimidir. Nadiren doğuştan da olabilen bu durum genellikle iltihaba veya östaki borusunun çalışmamasına bağlı negatif basınca bağlı olarak ya da bazı kulak zarı ameliyatları sonrasında oluşur. Kolesteatom, orta kulak iltihabına bağlı komplikasyonlarında sıklıkla sebebidir. Genellikle seröz orta kulak iltihaplarına uygulanan tüp takılması işlemi ayrı bir başlık halinde anlatılmıştır.
Ameliyat Öncesi Ne Gibi Tetkikler Yapılır:
Bir orta kulak iltihabına karar verirken üzerinde durulan konular hastanın işitmesi ve iltihabın ne kadar yaygın olduğudur. Bu nedenle hastanın muayenesinden sonra ilk yapılan tetkik genellikle odiometri adı verilen işitme testleridir. Bu testlerde işitme seviyesi, anlama yüzdesi gibi değerlere bakılır. İltihabın durumu genellikle radyolojik olarak incelenir. Bunun için bilgisayarlı tomografi ya da manyetikresonans daha ayrıntılı bilgiler verir. Bu tetkiklerin dışında, hastanın genel durumunu gösterecek olan rutin tetkikler yapılır.
Kulak Zarı Ameliyatla Nasıl Onarılır?
Küçük delikler veya travma sonucu yeni oluşmuş taze delikler, deliğin kenarları tazelenip iyileşmesi için uyarılarak veya yeni oluşmuş deliğin yara kenarları uç uca yaklaştırılarak kendini iyileştirmesi sağlanabilir. Bu iyileşme sırasında kulak zarına bir kalıp görevi görecek ince özel bir malzeme yapıştırılır. Delik haftalar içerisinde kendiliğinden kapandıktan sonra bu kalıp alınır.
Daha büyük veya iltihaplı kulaklarda bu işlem yetersiz kalacaktır. Kulak ameliyatları yapılacak ameliyatın büyüklüğüne, hastanın ve cerrahın tercihine bağlı olarak genel anestezi ve lokal anestezi altında yapılabilir. Kulak çevresinden bir bölgeden alınan adale kılıfı, inceltilmiş kıkırdak veya kıkırdak zarı dokusu uygun şekil verildikten sonra, kulak zarındaki delik bölge hazırlanarak buraya temas edecek şekilde yerleştirilir. Bu yerleştirilen dokuya yama (greft) adı verilir. Yerleştirme işlemi doğru yapılmışsa iki hafta içerisinde bu yama dokusu kulak zarı içeri içerisine entegre olarak onun bir parçası haline gelir ve delik kapanmış olur. Bu ameliyat sırasında kulak içerisinde temizlenmesi gereken iltihaplı dokular var ise onlar da temizlenir, işitme kemikçiklerindeki eksiklik ve kopukluklar giderilir. İşitme azlığına neden olan kemikçik eksiklikleri, var olan kemikçiklerin şekillendirilmesi veya yer değiştirilmesi ile bu mümkün olamıyor ise prefabrike kemikçik protezlerinin (titanyum veya hidroksiapatit-kemik yapısına benzeyen kimyasal bir bileşim) yerleştirilmesi ile giderilebilir.
Tüm bu kulak ameliyatları ameliyat mikroskobu altında ve mikro cerrahi aletleri kullanılarak yapılır. Kulak ameliyatları sırasında bazı durumlarda endoskop gibi yüksek teknolojilere ihtiyaç duyulabilir. Ameliyat kulak deliğinin içerisinden kesi yapmadan veya kulak yolu, kulak önü veya kulak arkası kesileri ile yapılabilir. Bu karar cerrahın tercihlerine, kulak ameliyatının şekline göre verilir. Yalnızca kulak zarı deliği onarılmış ise cerrahi işleme miringoplasti, kulak zarı onarımı yanında orta kulak kemikçikleri de onarılmış veya orta kulaktan iltihaplı doku temizlenmiş ise timpanoplasti, tüm bu işlemlere kulak kemiği açılarak içeride bulunan iltihaplı dokular temizlenmesi eklenmiş ise timpanomastoidektomi ameliyatı adı verilir. Yama zarı yerinde düşmeden sabitleyebilmek için orta kulak jelfom adı verilen emilebilen tampon materyeli ile desteklenebilir veya yamanın kıyıları etraf dokular arasına kıstırılır. Yama dikiş ile tutturulmaz. Onarım sonucu oluşan yeni kulak zarı normal kulak zarı ile aynı veya çok yakın özelliklerde oluşur, işitme normal veya normale çok yakın hale gelir.
